Η διαιτησία του μπάσκετ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ανθρώπινες μεταβλητές.
Ένας διαιτητής είναι καλός, κακός ή αδιάφορος, ανάλογα με τον βαθμό στον οποίο διαθέτει έναν ευνοϊκό συνδυασμό αυτών των μεταβλητών μαζί με μια έξυπνη κατανόηση της εφαρμογής των κανονισμών, της μηχανικής και της ερμηνείας τους.
Η δυναμική της Παρουσίας
Ο διαιτητής ο οποίος μέσω της παρουσίας του "προκαλεί" παίκτες και προπονητές με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφευχθούν παραβάσεις του κανονισμού, έχει κατορθώσει να επιτύχει την τέλεια σχέση με το παιχνίδι.
Η επιρροή του είναι μεν αισθητή, αλλά ο ίδιος μόλις και μετά βίας παρατηρείται.
Πιθανώς δεν μπορεί να απαριθμηθεί κανένας κατάλογος χαρακτηριστικών τον οποίο πρέπει να ακολουθήσει κάθε διαιτητής ώστε να προσεγγίσει αυτή την σχέση, αλλά σίγουρα με κάποιο μοτίβο και κάποιους συνδυασμούς, που μπορεί να διαφέρουν από παιχνίδι σε παιχνίδι, πρέπει να μπορέσει να δημιουργήσει την επιθυμητή επιρροή.
Δεν υπάρχει δηλαδή αναγκαστικά κάποιο πρότυπο.
Πολλοί από τους διαιτητές επιτυγχάνουν τον ίδιο στόχο, ακολουθώντας όμως διαφορετικές διαδρομές.
Πρωτίστως, πρέπει να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη, η συνεργασία και ο σεβασμός.
Οι παίκτες και οι προπονητές πρέπει να αισθάνονται ότι ο διαιτητής βρίσκεται στο σωστό μέρος, την κατάλληλη στιγμή, είναι δίκαιος, είναι συνεπής, έχει κατανόηση και έχει την αίσθηση της κάθε κατάστασης.
Η σχέση που γεννά εμπιστοσύνη και όχι ανταγωνισμό, είναι απαραίτητη για τον επιτυχή έλεγχο του παιχνιδιού.
Ορισμένοι διαιτητές το επιτυγχάνουν με εξαιρετικά αυστηρή τακτική στα πρώτα στάδια ενός παιχνιδιού.
Μερικοί με μια σταθερή αλλά ευγενική στάση, άλλοι με την ευχάριστη και χρήσιμη προσέγγισή τους και κάποιοι με την ταπεινότητα και την ειλικρίνειά τους.
Τέλος, υπάρχουν και όσοι χρησιμοποιούν με ταλέντο τον φόβο κερδίζοντας τον σεβασμό όμως των παικτών και των προπονητών.
Ο σκοπός τελικά, δικαιολογεί τα μέσα επίτευξης.
Κάθε σωστή προσέγγιση πρέπει να χρησιμοποιηθεί, αρκεί να ταιριάζει στην περίσταση.
Κάθε όμως διαιτητής πρέπει να ακολουθήσει την κατεύθυνση που ταιριάζει στην προσωπικότητά του.
Καμία μέθοδος δεν θα ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις ή σε όλους τους διαιτητές.
Η τέχνη να είσαι ο εαυτός σου και να μπορείς να "αισθανθείς" την σωστή προσέγγιση σε κάθε κατάσταση, είναι το κλειδί για την καθιέρωση και την επιθυμητή αρμονία του παιχνιδιού.
Η δημόσια εικόνα
Ένας διαιτητής μπορεί να κερδίσει τον σεβασμό των παικτών και των προπονητών, αλλά να είναι το “ανάθεμα” των θεατών.
Ίσως κάποιες ιδιοτροπίες να προκαλούν. Ίσως να μεταφέρει μια αλαζονική εντύπωση. Ίσως είναι υπερβολικά “δραματικός” στις κινήσεις του.
Ποτέ κανείς δεν μπορεί να ορίσει τι είναι αυτό που προκαλεί στους θεατές.
Το βέβαιο όμως είναι πως ό,τι κι αν είναι, αυτό δημιουργεί μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά του πλήθους η οποία αντανακλά στην ατμόσφαιρα του παιχνιδιού.
Το ίδιο συμβαίνει και όταν ο διαιτητής φαίνεται ευερέθιστος, ή αντιδρά αργά, ή φαίνεται αναποφάσιστος, ή δεν ερμηνεύει τις αποφάσεις του όταν χρειάζεται, ή τέλος αν είναι υπεραναλυτικός.
Οι φίλαθλοι είναι αναπόσπαστο κομμάτι του κάθε αγώνα και το σίγουρο είναι ότι εάν αποφασίσουμε να τους αγνοήσουμε, αυτό το κάνουμε έχοντας την αποκλειστική ευθύνη, μη “διορθώνοντας” όσα πιθανόν δεν είναι δύσκολο να διορθώσουμε και αφορούν στην συμπεριφορά μας που διαμορφώνει την δημόσια εικόνα μας.
...................................................................
Οι νέοι διαιτητές μπορούν να αντλήσουν πολλά παρακολουθώντας τις τεχνικές των έμπειρων συναδέλφων τους, αλλά θα πρέπει να τις υϊοθετήσουν μόνο στον βαθμό που μπορούν να τις προσαρμόσουν στην δική τους προσωπικότητα.
Οι παράγοντες που αναπτύχθηκαν στο σημερινό άρθρο θα πρέπει να εφαρμοστούν επιδέξια.
Οι σημαντικότερες ιδιότητες που όλοι συμφωνούν ότι είναι απαραίτητες σε ένα καλό διαιτητή, θα εξεταστούν σε επόμενο άρθρο.
Σημείωση: Μέχρι σήμερα, στα εκπαιδευτικά άρθρα μας βάζαμε φωτογραφίες αποκλειστικά σχεδόν Ελλήνων διεθνών διαιτητών (εν ενεργεία ή μη).
Από σήμερα και εφ' όσον το διαδίκτυο ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το επιτρέπουν, θα βάζουμε φωτογραφίες όλων των Ελλήνων διαιτητών, είτε είναι αξιολογημένοι είτε όχι.
Τέλος, υπάρχουν και όσοι χρησιμοποιούν με ταλέντο τον φόβο κερδίζοντας τον σεβασμό όμως των παικτών και των προπονητών.
Ο σκοπός τελικά, δικαιολογεί τα μέσα επίτευξης.
Κάθε σωστή προσέγγιση πρέπει να χρησιμοποιηθεί, αρκεί να ταιριάζει στην περίσταση.
Κάθε όμως διαιτητής πρέπει να ακολουθήσει την κατεύθυνση που ταιριάζει στην προσωπικότητά του.
Καμία μέθοδος δεν θα ταιριάζει σε όλες τις περιπτώσεις ή σε όλους τους διαιτητές.
Η τέχνη να είσαι ο εαυτός σου και να μπορείς να "αισθανθείς" την σωστή προσέγγιση σε κάθε κατάσταση, είναι το κλειδί για την καθιέρωση και την επιθυμητή αρμονία του παιχνιδιού.
Η δημόσια εικόνα
Ένας διαιτητής μπορεί να κερδίσει τον σεβασμό των παικτών και των προπονητών, αλλά να είναι το “ανάθεμα” των θεατών.
Ίσως κάποιες ιδιοτροπίες να προκαλούν. Ίσως να μεταφέρει μια αλαζονική εντύπωση. Ίσως είναι υπερβολικά “δραματικός” στις κινήσεις του.
Ποτέ κανείς δεν μπορεί να ορίσει τι είναι αυτό που προκαλεί στους θεατές.
Το βέβαιο όμως είναι πως ό,τι κι αν είναι, αυτό δημιουργεί μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά του πλήθους η οποία αντανακλά στην ατμόσφαιρα του παιχνιδιού.
Το ίδιο συμβαίνει και όταν ο διαιτητής φαίνεται ευερέθιστος, ή αντιδρά αργά, ή φαίνεται αναποφάσιστος, ή δεν ερμηνεύει τις αποφάσεις του όταν χρειάζεται, ή τέλος αν είναι υπεραναλυτικός.
Οι φίλαθλοι είναι αναπόσπαστο κομμάτι του κάθε αγώνα και το σίγουρο είναι ότι εάν αποφασίσουμε να τους αγνοήσουμε, αυτό το κάνουμε έχοντας την αποκλειστική ευθύνη, μη “διορθώνοντας” όσα πιθανόν δεν είναι δύσκολο να διορθώσουμε και αφορούν στην συμπεριφορά μας που διαμορφώνει την δημόσια εικόνα μας.
...................................................................
Οι νέοι διαιτητές μπορούν να αντλήσουν πολλά παρακολουθώντας τις τεχνικές των έμπειρων συναδέλφων τους, αλλά θα πρέπει να τις υϊοθετήσουν μόνο στον βαθμό που μπορούν να τις προσαρμόσουν στην δική τους προσωπικότητα.
Οι παράγοντες που αναπτύχθηκαν στο σημερινό άρθρο θα πρέπει να εφαρμοστούν επιδέξια.
Οι σημαντικότερες ιδιότητες που όλοι συμφωνούν ότι είναι απαραίτητες σε ένα καλό διαιτητή, θα εξεταστούν σε επόμενο άρθρο.
Σημείωση: Μέχρι σήμερα, στα εκπαιδευτικά άρθρα μας βάζαμε φωτογραφίες αποκλειστικά σχεδόν Ελλήνων διεθνών διαιτητών (εν ενεργεία ή μη).
Από σήμερα και εφ' όσον το διαδίκτυο ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το επιτρέπουν, θα βάζουμε φωτογραφίες όλων των Ελλήνων διαιτητών, είτε είναι αξιολογημένοι είτε όχι.