Ο Κόσμος των Ελλήνων Διαιτητών
Ο καθένας χειρίζεται τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει με διαφορετικό τρόπο.
Κάποιοι πιστεύουν ότι εάν δεν είσαι στην ελάχιστη υπερένταση πριν από τον αγώνα, δεν έχεις καταλάβει τι σημαίνει διαιτησία.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η υπέρβαση του άγχους μας εξαρτάται από το πόσο επιτυχώς ανατρέπουμε την διάθεση του εγκεφάλου μας, όταν συνωμοτεί να μας προδώσει.
Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν πολλά εργαλεία για να κερδίσουμε αυτή την μάχη.
Η Dr. Sian Beilock είναι καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, με ειδίκευση στην γνωστική επιστήμη και την εκπαίδευση.
Στο βιβλίο της "Choke" που έγραψε το 2010, αναφέρεται στις δυνάμεις που κάνουν τους αθλητές και τους επιχειρηματίες να καταρρέουν στην μεγάλη και κρίσιμη στιγμή και τι μπορούν να κάνουν για να το αποτρέψουν.
Η συνταγή της λειτουργεί καλά και με τους διαιτητές.
Η Beilock εξηγεί ότι ο εγκέφαλος έχει δύο είδη μνήμης.
Την λειτουργική και την διαδικαστική.
- Η λειτουργική μνήμη είναι αυτή που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνούμε, να διερευνούμε και να υπολογίζουμε.
Με αυτή παίρνουμε όλες τις αποφάσεις για να λειτουργήσουμε και βρίσκεται στον προμετωπιαίο φλοιό.
- Η διαδικαστική μνήμη είναι αυτή που χρησιμοποιούμε για να εκτελέσουμε κάθε εντολή απόφασης όπως π.χ. το σφύριγμα και η σηματοδότηση της παράβασης ή του φάουλ.
Και επειδή ο εγκέφαλός μας έχει συγκεκριμένη ενέργεια διαθέσιμη, τότε εάν δεν συμβεί το προηγούμενο, η διαδικαστική μας μνήμη δεν θα έχει τα περιθώρια να λειτουργήσει.
Και απλώς, ενώ έχουμε διαπιστώσει την παράβαση, δεν σφυρίζουμε.
Τόσο απλά.
Το πώς θα ξεπεράσεις οτιδήποτε φορτώνεται στην λειτουργική μνήμη, κρατώντας ταυτόχρονα μόνον ό,τι χρειάζεται για να επιβεβαιώσεις με το σφύριγμα την απόφασή σου.
- Η διαδικαστική μνήμη είναι αυτή που χρησιμοποιούμε για να εκτελέσουμε κάθε εντολή απόφασης όπως π.χ. το σφύριγμα και η σηματοδότηση της παράβασης ή του φάουλ.
Για να αποτρέψουμε κάθε περίπτωση άγχους, πρέπει να "εμποδίσουμε" την λειτουργική μας μνήμη τόσο, ώστε να "αφήσουμε χώρο" στην διαδικαστική μας μνήμη την στιγμή της απόφασης να λειτουργήσει.
Και επειδή ο εγκέφαλός μας έχει συγκεκριμένη ενέργεια διαθέσιμη, τότε εάν δεν συμβεί το προηγούμενο, η διαδικαστική μας μνήμη δεν θα έχει τα περιθώρια να λειτουργήσει.
Και απλώς, ενώ έχουμε διαπιστώσει την παράβαση, δεν σφυρίζουμε.
Τόσο απλά.
Το πώς θα ξεπεράσεις οτιδήποτε φορτώνεται στην λειτουργική μνήμη, κρατώντας ταυτόχρονα μόνον ό,τι χρειάζεται για να επιβεβαιώσεις με το σφύριγμα την απόφασή σου.
Και αυτό είναι κρίσιμο.
Θα συμβεί εάν απαλλαγείς από άσχετες σκέψεις οι οποίες είναι περισπασμοί, για να επικεντρωθείς στις δεξιότητες και τις ενέργειες που τελικά ορίζουν ένα διαιτητή επιτυχημένο.
Επίσης άσχετες σκέψεις επεμβαίνουν όταν πολλοί από τους προπονητές θα προσπαθήσουν να μπουν στο μυαλό μας και να μας κάνουν να αμφισβητήσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό, ή να μας κάνουν να προσπαθήσουμε να εξιλεωθούμε για το πώς νομίζουμε ότι μας αντιλαμβάνονται.
Και τότε είναι που αρχίζουμε να αμφιβάλλουμε, να διστάζουμε ή να προβλέπουμε το παιχνίδι και τις φάσεις.
Θα συμβεί εάν απαλλαγείς από άσχετες σκέψεις οι οποίες είναι περισπασμοί, για να επικεντρωθείς στις δεξιότητες και τις ενέργειες που τελικά ορίζουν ένα διαιτητή επιτυχημένο.
Μια από αυτές τις άσχετες σκέψεις συμβαίνει εάν ένας προπονητής, ένας παίκτης, ένας παράγοντας ή και ακόμη ένας βοηθός διαιτητή, μας συμπαθεί ή όχι.
Επίσης άσχετες σκέψεις επεμβαίνουν όταν πολλοί από τους προπονητές θα προσπαθήσουν να μπουν στο μυαλό μας και να μας κάνουν να αμφισβητήσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό, ή να μας κάνουν να προσπαθήσουμε να εξιλεωθούμε για το πώς νομίζουμε ότι μας αντιλαμβάνονται.
Και τότε είναι που αρχίζουμε να αμφιβάλλουμε, να διστάζουμε ή να προβλέπουμε το παιχνίδι και τις φάσεις.
Όταν ο προπονητής σου μιλά, άκου το απόλυτο μήνυμα.
Εάν έχει έγκυρα επιχειρήματα τότε είναι απαραίτητο να το αναγνωρίσεις.
Εάν όμως το αφήσεις να γίνει "προσωπικό", θυμώνεις, απογοητεύεσαι και αποσπάται η προσοχή σου.
Αυτό βέβαια είναι μερικές φορές πιο δύσκολο για ορισμένους διαιτητές, κυρίως νέους και με ελάχιστη ή λίγη εμπειρία.
Εάν όμως το αφήσεις να γίνει "προσωπικό", θυμώνεις, απογοητεύεσαι και αποσπάται η προσοχή σου.
Αυτό βέβαια είναι μερικές φορές πιο δύσκολο για ορισμένους διαιτητές, κυρίως νέους και με ελάχιστη ή λίγη εμπειρία.
Δύο μόνον πράγματα μπορεί να συμβούν.
Είτε να είναι ένα από αυτά τα πράγματα που θα επιβραδύνει την πρόοδό σου ή είναι κάτι που μπορείς να "δουλέψεις" για να ξεπεράσεις.
"Είμαι εδώ επειδή έχω δείξει ότι έχω τα προσόντα. Καταλαβαίνω το περιβάλλον και ξέρω ότι μπορεί να κάνω λάθη, αλλά επίσης ξέρω πώς να τα χειριστώ."
Τόσο απλά.
Είτε να είναι ένα από αυτά τα πράγματα που θα επιβραδύνει την πρόοδό σου ή είναι κάτι που μπορείς να "δουλέψεις" για να ξεπεράσεις.
Συμπερασματικά, οι διαιτητές θα λειτουργήσουμε καλύτερα όταν μαθαίνουμε να καλωσορίζουμε τις αντιξοότητες, παρά να τις πολεμούμε:
"Είμαι εδώ επειδή έχω δείξει ότι έχω τα προσόντα. Καταλαβαίνω το περιβάλλον και ξέρω ότι μπορεί να κάνω λάθη, αλλά επίσης ξέρω πώς να τα χειριστώ."
Τόσο απλά.
Μπορείς να κάνεις πολλά για να αποτρέψεις το άγχος και το στρες κάθε αντιξοότητας.
Σκέψου το.
Αλλά όχι για πολύ καιρό...