Η εκπαίδευση των διαιτητών είναι ελλιπής

Ο Κόσμος των Ελλήνων Διαιτητών

Η βασική εκπαίδευση των διαιτητών του basketball επικεντρώνεται στην διδασκαλία του κανονισμού παιδιάς και στην εξήγηση της μηχανικής.

Προφανώς αυτά απαιτούνται ώστε:

- Να γνωρίζουν οι διαιτητές τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται να κάνουν οι αθλητές στο γήπεδο
- Να γνωρίζουν ποια είναι η καλύτερη τοποθέτηση των διαιτητών μέσα στον αγωνιστικό χώρο, ώστε να παρατηρούν τις ενέργειες των αθλητών και πώς να προχωρήσουν όταν ανιχνεύουν μια παραβίαση των κανονισμών παιδιάς.

Η απόκτηση μιας πλήρους κατανόησης του πνεύματος και των στόχων των κανόνων και της μηχανικής απαιτεί ανάγνωση, μελέτη, αμφισβήτηση, παρακολούθηση, παρατήρηση, άσκηση και σίγουρα feedback από την Ομοσπονδία, τους Συνδέσμους, τους Καθηγητές, τους Παρατηρητές και τους Συναδέλφους διαιτητές.

Αυτή η διαδικασία χρειάζεται χρόνο, αλλά συνήθως όσοι προσπαθήσουν φθάνουν σε αποδεκτά επίπεδα γνώσης και επάρκειας.

Ωστόσο οι διαιτητές που περιορίζουν το “ρεπερτόριο” των δεξιοτήτων τους στους κανονισμούς παιδιάς και την μηχανική διαιτησίας, μοιάζουν με εκείνους τους αθλητές που απλώς μαθαίνουν τα βασικά. 

Pass, dribble, shoot. Εντάξει και κάποια preset play patterns.
Από καιρό αναγνωρίζεται ότι οι μεγάλοι αθλητές, δεν έχουν μόνον εξαιρετική φυσική και κινητική κατάσταση, αλλά διαθέτουν και ανώτερες νοητικές και συναισθηματικές ικανότητες, οι οποίες τους επιτρέπουν να αγωνίζονται στο μέγιστο επίπεδο και υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.

Δεν διαφέρουν οι διαιτητές.
Για να φτάσει κάποιος στο ανώτερο επίπεδο διαιτησίας, πρέπει να αναπτύξει τέτοιες διανοητικές ικανότητες που θα του επιτρέψουν να παίρνει καλές αποφάσεις, να διαχειρίζεται σωστά τον αγώνα και να αποφεύγει τα λάθη που ενδέχεται να βλάψουν το παιχνίδι και να “καταστρέψουν” την αξιοπιστία του ως άθλημα.

Δυστυχώς, η προετοιμασία και η εκπαίδευση των διαιτητών στον τομέα της διανοητικής κατάστασης απουσιάζει από την Ομοσπονδία και τους Συνδέσμους της χώρας μας.
Είναι σαν όλοι οι υπεύθυνοι της ανάπτυξης της διαιτησίας να περιμένουν ότι οι διαιτητές έχουν ήδη τέτοιες δεξιότητες πριν αποφασίσουν να γίνουν διαιτητές.

Δυστυχώς τα“Mental Skills” δεν είναι έμφυτα.
Διδάσκονται και πρέπει απαραίτητα οι διαιτητές να εκπαιδευτούν.

Η “Συγκέντρωση” αποτελεί την θεμελιώδη βάση για να πάρει ένας διαιτητής τις σωστές αποφάσεις σ’ ένα γρήγορο παιχνίδι όπως το basketball.

Ο διαιτητής πρέπει να παρακολουθεί τη δράση, να αναλύει τα γεγονότα, να συγκρίνει τα αποτελέσματα με τις προδιαγραφές που καθορίζονται από τους κανόνες του παιχνιδιού, να καθορίσει εάν πράγματι συνέβη μια παράβαση και, ανάλογα με την περίπτωση, να αποφασίσει να σφυρίξει ή όχι.

Η “Συγκέντρωση” εξασφαλίζει επίσης την αποτελεσματική διαχείριση και την αποφυγή λαθών.
Η “Συγκέντρωση” είναι μια ικανότητα αλλά και μια συνεχής διαδικασία.
Στο παιχνίδι του μπάσκετ, οι εικόνες είναι πολλές και πάντα αλλάζουν και η κάθε ενέργεια των αθλητών καθορίζει τι είναι σχετικό και τι δεν είναι.

Όταν το παιχνίδι είναι σε εξέλιξη, κάθε διαιτητής έχει πρωταρχική ευθύνη για συγκεκριμένες περιοχές στο γήπεδο και τους παίκτες στις περιοχές αυτές.
Δίνουν προσοχή σε ό, τι κάνουν οι παίκτες και προσπαθούν να προβλέψουν μελλοντικές ενέργειες.
Άσχετα πράγματα εξελίσσονται και ανταγωνίζονται την προσοχή των διαιτητών.
Μπορεί να είναι οι φίλαθλοι που φωνάζουν, ένας αθλητής ή προπονητής που διαμαρτύρεται, σκέψεις σχετικά με το αποτέλεσμα του παιχνιδιού, ένα προηγουμένως "χαμένο" σφύριγμα ή ο φόβος να κάνει λάθος.
Είναι σημαντικό να κρατάμε το μυαλό μας απαλλαγμένο από άσχετες σκέψεις.

Ένας "συνηθισμένος" άνθρωπος, είναι δύσκολο να βάλει σε τάξη όλα όσα συμβαίνουν μπροστά στα μάτια των διαιτητών. 
Οι διαιτητές "μαθαίνουν" να τακτοποιούν την αταξία με την εμπειρία, την οποία αποκτούν ανάλογα με τα χρόνια διαιτησίας και βέβαια με την βοήθεια και την "ανοχή" των αθλητών και των προπονητών. 
Δυστυχώς...

Θα επαναλάβουμε:
Μην περιμένετε ότι οι διαιτητές εκ προοιμίου διαθέτουν mental skills.  

Και σίγουρα θα επαναλάβουμε:

Η προετοιμασία και η εκπαίδευση των διαιτητών στον τομέα της διανοητικής κατάστασης απουσιάζει από την Ομοσπονδία και τους Συνδέσμους της χώρας μας.
Δεν θα έπρεπε...

Η ΟΔΚΕ και οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη της διαιτησίας, μας διαβάζουν και είμαστε βέβαιοι ότι θα φροντίσουν για το καλύτερο.