Η διαιτησία του μπάσκετ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ανθρώπινες μεταβλητές.
Ένας διαιτητής είναι καλός, κακός ή αδιάφορος, ανάλογα με τον βαθμό στον οποίο διαθέτει έναν ευνοϊκό συνδυασμό αυτών των μεταβλητών μαζί με μια έξυπνη κατανόηση της εφαρμογής των κανονισμών, της μηχανικής και της ερμηνείας τους.
Στον συνδυασμό αυτών των μεταβλητών αναφερθήκαμε στο άρθρο με τίτλο "Οι παράγοντες που διαμορφώνουν ένα διαιτητή".
Στην σειρά των άρθρων αυτών θα αναλύσουμε τις ιδιότητες που χαρακτηρίζονται ως συστατικά των συγκεκριμένων παραγόντων, ώστε να θεωρείται ένας διαιτητής, επιτυχημένος διαιτητής.
Μπορείτε να δείτε εδώ το πρώτο άρθρο.
Κανένας όμως και πρέπει να το κατανοήσουμε, δεν είναι τέλειος. Όλοι οι διαιτητές κάνουν λάθη.
Ισορροπία
Οι παίκτες και οι προπονητές βρίσκονται σε ένταση και κατά συνέπεια οποιεσδήποτε ενέργειες παράγουν ηρεμία και συναισθηματικό έλεγχο είναι απαραίτητες.
Οι καλύτεροι διαιτητές θα προσφέρουν επαρκείς παύσεις και με ελιγμούς θα δημιουργήσουν μια σταθερότητα, χρήσιμη για την ηρεμία όλων και κατά την διάρκεια του αγώνα, αλλά ιδιαιτέρως προς το τέλος του.
Υπάρχουν πολλές καταστάσεις στον αγώνα που η επιρροή του διαιτητή μπορεί να είναι σωτήρια.
Οι τακτικές που οι διαιτητές μπορεί να χρησιμοποιήσουν ποικίλουν και με στόχο να ανακουφίσουν την ένταση. Είναι δράσεις που σπάνια παρατηρούνται και όμως είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές.
Για παράδειγμα, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του διαιτητή που είναι ταπεινός και αντιλαμβάνεται, σε σύγκριση με τον διαιτητή που είναι συνεχώς σε "πόλεμο" και χρησιμοποιεί μια "got you" attitude.
Οι καλύτεροι διαιτητές παραμένουν "άνθρωποι" και προσιτοί. Και συνήθως δέχονται το λάθος τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εισπράττουν κατανόηση όταν υπάρχει μια διαφωνία.
Η στιγμή που ο διαιτητής είναι έτοιμος να δώσει την μπάλα για επαναφορά από εκτός ορίων, είναι στιγμή που μπορεί να αποκατασταθεί η ισορροπία που έχει διαταραχθεί, δημιουργώντας μια μικρή τεχνητή καθυστέρηση.
Ομοίως μπορεί να γίνει πριν δοθεί η μπάλα στις ελεύθερες βολές, επιτρέποντας προσαρμογές στις γραμμές.
Οι τακτικές που οι διαιτητές μπορεί να χρησιμοποιήσουν ποικίλουν και με στόχο να ανακουφίσουν την ένταση. Είναι δράσεις που σπάνια παρατηρούνται και όμως είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές.
Για παράδειγμα, υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του διαιτητή που είναι ταπεινός και αντιλαμβάνεται, σε σύγκριση με τον διαιτητή που είναι συνεχώς σε "πόλεμο" και χρησιμοποιεί μια "got you" attitude.
Οι καλύτεροι διαιτητές παραμένουν "άνθρωποι" και προσιτοί. Και συνήθως δέχονται το λάθος τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εισπράττουν κατανόηση όταν υπάρχει μια διαφωνία.
Η στιγμή που ο διαιτητής είναι έτοιμος να δώσει την μπάλα για επαναφορά από εκτός ορίων, είναι στιγμή που μπορεί να αποκατασταθεί η ισορροπία που έχει διαταραχθεί, δημιουργώντας μια μικρή τεχνητή καθυστέρηση.
Ομοίως μπορεί να γίνει πριν δοθεί η μπάλα στις ελεύθερες βολές, επιτρέποντας προσαρμογές στις γραμμές.
Όπως έχει αποδειχθεί, η λεπτότητα των παραπάνω χειρισμών είναι τακτικές που κρύβουν μεν την πρόθεση του διαιτητή, αλλά παράγουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Συνέπεια
Η μεγαλύτερη αρετή που ένας διαιτητής μπορεί να έχει στα μάτια των συμμετεχόντων στο παιχνίδι, είναι η συνέπεια.
Είναι πιθανόν ο διαιτητής να έχει μια στρεβλή ερμηνεία ενός κανόνα.
Μπορεί να εφαρμόζει τεχνικές αντίθετες προς εκείνες στις οποίες έχει συνηθίσει η ομάδα.
Είναι δυνατόν η κρίση του, σε ορισμένες καταστάσεις, να έρχεται σε σύγκρουση με το κοινώς αποδεκτό πρότυπο.
Παρ’ όλα αυτά, εάν η πρακτική του και οι αποφάσεις του διαιτητή είναι ακριβώς ίδιες υπό τις ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες, οι παίκτες μπορούν να προσαρμόσουν το παιχνίδι τους.
Συνέπεια
Η μεγαλύτερη αρετή που ένας διαιτητής μπορεί να έχει στα μάτια των συμμετεχόντων στο παιχνίδι, είναι η συνέπεια.
Είναι πιθανόν ο διαιτητής να έχει μια στρεβλή ερμηνεία ενός κανόνα.
Μπορεί να εφαρμόζει τεχνικές αντίθετες προς εκείνες στις οποίες έχει συνηθίσει η ομάδα.
Είναι δυνατόν η κρίση του, σε ορισμένες καταστάσεις, να έρχεται σε σύγκρουση με το κοινώς αποδεκτό πρότυπο.
Παρ’ όλα αυτά, εάν η πρακτική του και οι αποφάσεις του διαιτητή είναι ακριβώς ίδιες υπό τις ίδιες ή παρόμοιες συνθήκες, οι παίκτες μπορούν να προσαρμόσουν το παιχνίδι τους.
Μπορεί να εκπλαγούν και να υπάρχει στιγμιαία σύγχυση, αλλά όταν πεισθούν ότι ο διαιτητής είναι ακλόνητος στις διαδικασίες, έχουν την δυνατότητα να αναδιοργανωθούν και να συνεχίσουν χωρίς να χάσουν την εμπιστοσύνη τους.
Πιθανώς οι μεγαλύτερες "ασυνέπειες" συμβαίνουν στις κρίσεις charge/block plays και στα φάουλ, ειδικά στο act of shooting.
Οι διαιτητές πρέπει να δώσουν μεγάλη προσοχή και πολλή σκέψη ώστε να αποφασίζουν με συνέπεια.
Πιθανώς οι μεγαλύτερες "ασυνέπειες" συμβαίνουν στις κρίσεις charge/block plays και στα φάουλ, ειδικά στο act of shooting.
Οι διαιτητές πρέπει να δώσουν μεγάλη προσοχή και πολλή σκέψη ώστε να αποφασίζουν με συνέπεια.
Να έχουν το θάρρος της αναμονής όταν παρά την επαφή δεν έχει αποκτηθεί κάποιο πλεονέκτημα.
Είναι σπουδαίο να ληφθεί μια άκρως τεχνική απόφαση.
Εάν όμως στην συνέχεια μια αντιαθλητική πράξη περάσει απαρατήρητη, οι παίκτες και οι προπονητές αναγκάζονται να παραιτηθούν από την προσπάθεια προσαρμογής στις αποφάσεις των διαιτητών.
Μερικοί διαιτητές μπορεί να μην είναι ποτέ σε θέση να επιτύχουν υψηλό βαθμό συνέπειας.
Μερικοί διαιτητές μπορεί να μην είναι ποτέ σε θέση να επιτύχουν υψηλό βαθμό συνέπειας.
Ωστόσο πολλά μπορούν να γίνουν ώστε να βελτιωθούν.
Σε διαφορετική περίπτωση ίσως θα έπρεπε να αποκόπτονται από το ρόστερ.
Σε διαφορετική περίπτωση ίσως θα έπρεπε να αποκόπτονται από το ρόστερ.
Συνεχίζεται...
Σημείωση: Μέχρι σήμερα, στα εκπαιδευτικά άρθρα μας βάζαμε φωτογραφίες αποκλειστικά σχεδόν Ελλήνων διεθνών διαιτητών (εν ενεργεία ή μη).
Ξεκινήσαμε και εφ' όσον το διαδίκτυο ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το επιτρέπουν, να βάζουμε φωτογραφίες όλων των Ελλήνων διαιτητών, είτε είναι αξιολογημένοι είτε όχι.
Ξεκινήσαμε και εφ' όσον το διαδίκτυο ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το επιτρέπουν, να βάζουμε φωτογραφίες όλων των Ελλήνων διαιτητών, είτε είναι αξιολογημένοι είτε όχι.