Ο Κόσμος των Ελλήνων Διαιτητών
Παρά το γεγονός ότι η διαιτησία απαιτεί ένα ορισμένο κομμάτι τεχνικών γνώσεων, χρειάζεται αναμφίβολα μια "τέχνη" για να εξελιχθεί κάποιος ως ένας εξαιρετικός διαιτητής.
Είναι η τέχνη που επιδεικνύεται από κάθε διαιτητή κατά την διάρκεια του παιχνιδιού και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις προσωπικές του ιδιότητες.
Μάλιστα κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι τα χαρακτηριστικά ενός καλού διαιτητή έχουν ήδη καθοριστεί και χρησιμοποιούνται εκτενώς ως κριτήρια για την αξιολόγηση.
Παρ’ όλα αυτά, στους κύκλους της διαιτησίας, τίποτα δεν είναι επίσημο και ο "καθένας" αυθαιρέτως, θα μπορούσε να συντάξει καταλόγους με ιδιότητες που κάνουν κάποιον καλό διαιτητή.
Επομένως, δεν πρόκειται ούτε κι εμείς να καταγράψουμε μια σειρά προτίμησης για τις ιδιότητες αυτές και ούτε βέβαια θα καταθέσουμε έναν εξαντλητικό κατάλογο αυτών των βασικών ιδιοτήτων.
Αυτό που όμως θα κάνουμε είναι να συνοψίσουμε τις ιδιότητες που από κοινού διαθέτουν οι κορυφαίοι διαιτητές του basketball.
- ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ
- ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
- ΑΠΟΦΑΣΙΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ
- ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ
- ΚΟΙΝΗ ΛΟΓΙΚΗ
- ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
- ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ-ΚΙΝΗΤΡΟ
Θα περιγράψουμε αυτές τις ιδιότητες και θα αναφέρουμε τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να σχετίζονται με συγκεκριμένες ψυχολογικές δεξιότητες, αλλά και τις τεχνικές που χρησιμοποιούνται για να αναπτυχθούν αυτές οι δεξιότητες.
1. ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ
Οι αθλητές και οι προπονητές αναμένουν συνεπή συμπεριφορά από τους διαιτητές.
Οι αποφάσεις θα πρέπει να είναι ίδιες σε πανομοιότυπες ή παρόμοιες καταστάσεις και οι ίδιοι κανόνες να εφαρμόζονται και στις 2 πλευρές.
Οι παίκτες και οι προπονητές επικρίνουν την έλλειψη συνέπειας και συχνά "θυμώνουν" με αυτό.
Οι ίδιοι οι διαιτητές αναγνωρίζουν την σημασία της αξιοπιστίας στο έργο τους.
Και βέβαια υπάρχει και η κοινή μεταξύ όλων γνώμη που λέει: "Η αξιόπιστη διαιτησία είναι πιο σημαντική από την επιμονή στο γράμμα των κανόνων."
- Οι παίκτες προσπαθούν πάντα να μαντέψουν τι επιτρέπεται και τι όχι
- Οι προπονητές αισθάνονται απογοητευμένοι και δεν έχουν πίστη στην ικανότητα των διαιτητών
- Οι διαιτητές προσπαθούν να "ισορροπήσουν" τα λάθη τους
- Οι παίκτες δεν ξέρουν τι να περιμένουν όταν ένας διαιτητής είναι ασυνεπής στις αποφάσεις που παίρνει
Η αβεβαιότητα λόγω ασυνέπειας αποφάσεων, οδηγεί τόσο τους παίκτες όσο και τους προπονητές στην σύγχυση.
Η σύγχυση είναι εύκολο να μετατραπεί σε απογοήτευση, θυμό και ακόμη επιθετική συμπεριφορά από την πλευρά εκείνων που αισθάνονται ότι αντιμετωπίζονται άδικα.
Μια από τις κύριες απειλές για την αξιοπιστία των διαιτητών, είναι η τάση τους να "αποζημιώνουν".
Αυτό μεταφράζεται ως "η προσπάθεια, άνευ δόλου, να αντισταθμίσουν, εάν συνειδητοποιήσουν ότι μια απόφασή τους αδίκησε μια ομάδα".
Εκ πρώτης όψεως μπορεί αυτό να φαίνεται δίκαιο.
Κάθε όμως προσπάθεια αποκατάστασης της ισορροπίας κάνει την κατάσταση χειρότερη, δεδομένου ότι σκόπιμα λαμβάνεται μια λανθασμένη απόφαση και καταστρέφει το παιχνίδι.
Η πραγματική αξιοπιστία δεν προέρχεται από την προσπάθεια ανάκτησης κάποιων λαθών κρίσεως, αλλά από την συνεπή επιβολή των κανόνων σε όλο το παιχνίδι.
Οι λογικές αποφάσεις και ερμηνείες των κανόνων αποτελούν τις καλύτερες εγγυήσεις αξιοπιστίας.
Και είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική διαιτησία σε έναν αγώνα.
Δεν είναι βέβαια λιγότερο σημαντική η αξιοπιστία που εξασφαλίζει την σωστή και παρόμοια εφαρμογή των κανόνων από παιχνίδι σε παιχνίδι.
Για την απόκτηση της απαραίτητης αξιοπιστίας υψηλού επιπέδου διαιτησίας, υπάρχουν δύο προϋποθέσεις:
- Καλή τεχνική και γνώση των κανόνων.
Πολλοί διαιτητές αποδεικνύονται μη αξιόπιστοι, απλώς και μόνο επειδή δεν έχουν τον πλήρη έλεγχο της ερμηνείας των κανόνων και της μηχανικής της διαιτησίας.
- Διανοητικές και συναισθηματικές ικανότητες.
Ένας καλός διαιτητής πρέπει να έχει μια σταθερή πνευματική κατάσταση.
Οποιεσδήποτε ασυνέπειες κατά την διάρκεια του παιχνιδιού, συνδέονται συνήθως με ψυχολογικά "σκαμπανεβάσματα".
Η ικανότητα να επιτευχθεί το σωστό ψυχολογικό επίπεδο και να διατηρηθεί κατά την διάρκεια του αγώνα, είναι θεμελιώδους σημασίας για μια αποτελεσματική διαιτησία.
Συνεχίζεται...
Μπορείτε να δείτε τα προηγούμενα άρθρα της σειράς αυτής πατώντας στα links των τίτλων:
Οι ψυχολογικές ιδιότητες ενός καλού διαιτητή (1)
Οι ψυχολογικές ιδιότητες ενός καλού διαιτητή (2)